Een enorme walvis, gemaakt van vijf ton plastic uit de Stille Oceaan, springt vanaf januari uit de Utrechtse Catharijnesingel, voor TivoliVredenburg. Het dier is een statement tegen de gigantische hoeveelheid plastic afval die rivieren, zeeën en oceanen overal ter wereld vervuilt.

Op initiatief van de faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie (REBO) van de Universiteit Utrecht komt het kunstewerk voor zes maanden naar Utrecht. Marleen van Rijswick, hoogleraar Europees en nationaal waterrecht en programmaleider van het Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law, was voor een conferentie over duurzaamheid in Brugge, waar ze de walvis zag. Ze was onder de indruk en onderzocht de mogelijkheden om hem naar Utrecht te halen.Onderzoek naar duurzaam oceaangebruik

Met de plastic walvis als blikvanger, wil de Universiteit Utrecht graag kennis delen over rivieren, oceanen, water en alles wat daarbij komt kijken. “Het past heel mooi binnen ons onderzoek naar een duurzaam beheer van rivieren en de zee”, zegt hoogleraar Europees en nationaal waterrecht Marleen van Rijswick. De Universiteit Utrecht doet veel onderzoek naar de oorzaken en schadelijke gevolgen van de plastic soep. Zo onderzoekt zij hoe ecosystemen kunnen worden beschermd door middel van een brongerichte benadering die voorkomt dat rivieren worden vervuild en oceanen uiteindelijk een plastic soep worden.

• Seline Trevisanut onderzoekt hoe het recht kan bijdragen aan een duurzamer gebruik van oceanen 
• Alex Oude Elferink zit in de Scientific Advisory Board van The Ocean Cleanup 
• Oceanograaf Erik van Sebille brengt in kaart hoe plastic afvalstromen zich door de oceaan bewegen 
• Bij de faculteit Bètawetenschappen wordt gewerkt aan de ontwikkeling van plastic uit biomaterialen
• En onderzoeker Lonneke IJsseldijk van de faculteit Diergeneeskunde doet onderzoek naar de oorzaken van het aanspoelen van walvisachtigen

Activiteiten

Rondom de walvis worden verschillende evenementen en lezingen georganiseerd. Het hele project wordt financieel en praktisch mede mogelijk gemaakt door de hulp van partners, die allemaal even enthousiast zijn over de uitstraling en de booschap van de walvis. Deze partners zijn:  de Provincie Utrecht, de Gemeente Utrecht, het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, de Vereniging van Rivierwaterbedrijven (RIWA), verzekeraar a.s.r., ingenieursadviesbureau Sweco, afvalverwerker en recyclebedrijf Renewi en Concert- en evenementenlocatie TivoliVredenburg. De makers

De walvis is gemaakt door het New Yorkse ontwerpbureau STUDIOKCA en heet officieel Skyscraper – The Bruges Whale. De stad Brugge was de opdrachtgever en wilde de walvis als onderdeel van het kunst- en architectuurfestival Triënale. De walvis is elf meter hoog en is gemaakt uit vijf ton plastic dat uit de Grote en Atlantische Oceaan is gehaald. De ontwerpers hebben via een crowdfunding de bouw gefinancierd. Ze verzamelden vier maanden lang blauw en wit plastic afval aan de kusten van Hawaii, New York en Zeebrugge. ‘Als je kijkt naar gewicht, drijft er meer plastic afval uit onze steden in de oceanen dan er walvissen zijn’, aldus STUDIOKCA. “Een walvis die uit het water springt, is de eerste ‘wolkenkrabber’ op zee. Als grootste zoogdier in het water leek hij ons gepast om de omvang en schaal van het probleem aan te tonen.”The making of – De walvis in Brugge